- Thay đổi về cảm xúc
Những thay đổi cơ thể tuổi dậy thì dẫn tới một số cảm xúc như vui vẻ, tự hào, lo lắng, thẹn thùng, xấu hổ. Đôi khi buồn vui lẫn lộn và cảm thấy chẳng ai hiểu mình cả. Bắt đầu quan tâm bạn khác giới, đôi khi ngồi thả hồn và tượng tượng vu vơ.
- Tính khí thất thường
Nhiều trẻ hỏi “mình có bị làm sao không?” không sao mà chợt cười, chợt khóc, chợt vui, chợt buồn.
- Phức tạp hóa vấn đề
Nhiều trẻ lúc nào cũng nghĩ là mọi người đang quan sát, dò xét mình từng ly từng tý. Có tý mụn trứng cá đã săm soi suốt ngày. Thực sự thì chỉ có trẻ là người tự bàn luận về mình nhiều nhất. Mọi chuyện thật ra không đáng lo như vậy
- Chủ quan
Hay nghĩ “chuyện đó không thể xảy ra với mình”. “không ngã được đâu”, “không thể nào nghiện được”, “một lần thì không thể có thai”. Sự thực thì chuyện gì xảy ra với người khác cũng có thể xảy ra với mình. Nếu không biết cách từ chối khi bị rủ rê, lôi kéo trẻ có thể gặp rắc rối.
- Tự lập
Muốn tự lập, tách dần ra khỏi “sự quản lý” của cha mẹ. Bắt đầu đưa ra một số quyết định như chơi thân với bạn nào, có đi học thêm không…Điều này cũng tốt nhưng đôi khi chưa cân nhắc kỹ lưỡng nên đưa ra các lựa chọn không tốt, không phù hợp, có khi mắc sai lầm. Chỉ bảo, hướng dẫn của cha mẹ rất có ích.
- Mình là người thế nào?
Đây là câu hỏi làm nhiều trẻ đau đầu. Giúp trẻ xác định điểm mạnh, khả năng, hình dáng bên ngoài và đâu là những điểm yếu. Tự khám phá và tự khẳng định cần phải có thời gian.
- Hình dáng của mình
Không hài lòng với vóc dáng là điều rất hay gặp ở tuổi này (nào là gầy quá, béo quá, cao quá, mắt nhỏ quá…). Thật ra nhiều trẻ không công bằng với bản thân và thường thổi phồng một đặc điểm nào đó để than vãn, so sánh với diễn viên, người mẫu…Ai cũng có nét không đẹp lắm và những cái đẹp. Các cá nhân cũng rất khác nhau và điều đó là bình thường, tự nhiên.
- “Mình buồn quá” hoặc “không có ai hiểu mình”
Đây là suy nghĩ của khá nhiều trẻ ở tuổi dậy thì. Có khi nghĩ vậy vì do va cham với cha mẹ, anh/chị em, bạn bè. Giúp trẻ kỹ năng giải quyết va chạm, xung đột, chú ý lắng nghe và thấu hiểu trẻ sẽ rất có ích.
(LVH lấy từ nguồn: Quĩ Dân số Thế giới, Viện KHGD, V26 và KOTO, 2004). Trò chuyện về giới tính, tình dục và sức khỏe sinh sản dành cho tuổi vị thành niên.)