Có nên đặt mục tiêu hạnh phúc cho bản thân?

Chúng ta thường nghĩ rằng hạnh phúc là phải đạt được điều này, điều kia. Nếu ta không được như thế này hay như thế kia thì ta kết luận là ta không có hạnh phúc. Ví dụ: Mình ham muốn có được cái bằng cấp nào đó, và nghĩ rằng nếu không có cái bằng cấp đó thì không bao giờ mình có hạnh phúc. Hay câu chuyện của một chàng trai với mục tiêu hạnh phúc của đời mình là cưới cho được cô gái anh ta yêu. Ai đó cho rằng trong nhà mình phải thật nhiều tiền bạc, phải có TV, có các phương tiện phục vụ cuộc sống cao cấp thì sẽ hạnh phúc? Khi đặt mục tiêu như vậy là bản thân chúng ta đã tự nhốt mình, đóng khuôn mình, tạo ra áp lực cho bản thân vào ý niệm về hạnh phúc ấy. Tự chúng ta đẩy bản thân mắc kẹt trong chính mục tiêu hạnh phúc đó trong khi chúng ta đang có vô số cơ hội để có hạnh phúc. Chúng ta bao vây bản thân trong chính mục tiêu hạnh phúc đó mà không nhìn thấy được những mục tiêu khác quanh ta. Trong nhiều trường hợp, ý niệm về hạnh phúc của mình là chướng ngại căn bản để mình đạt tới hạnh phúc.

Quay trở lại câu chuyện của chàng trai kia, khi anh ta không cưới được cô ấy thì anh ta sẽ không có được hạnh phúc hay sao? Không có được bằng cấp thì đời không còn ý nghĩa hay sao? Khi bạn có nhiều tiền, sống hưởng thụ thì bạn sẽ hạnh phúc? Và tất cả người giàu có đều sẽ hạnh phúc sao? Câu trả lời là Không! Đời còn nhiều ý nghĩa lắm! Nếu xét kỹ lại, ta thấy rằng rất nhiều người đang có những điều kiện như vậy, nhưng không hạnh phúc gì cả. Họ có thể đang bị đau khổ cùng cực. Ngay cả khi có nhiều hơn, trên cả những điều kiện đã đòi hỏi, họ vẫn khổ đau vô cùng, bởi nhu cầu của con người liên tục thay đổi, ham muốn dục vọng của con người cũng không bao giờ dừng lại. Vì vậy, hạnh phúc mà bạn đặt ra và đang theo đuổi đó chỉ là ước lệ.

Như vậy, người có tự do thì không ôm ấp một ý niệm về hạnh phúc. Người tự do sẽ có vô số cơ hội để có hạnh phúc ngay trong hiện tại. “Trời mưa cũng có thể hạnh phúc, mà trời nắng cũng có thể hạnh phúc... Khi có một ý niệm về hạnh phúc rồi thì ta không thể an trú trong hiện tại được, vì ta cứ nghĩ rằng chừng nào tôi đạt được cái đó, chừng nào tôi thành tựu được cái kia, thì tôi mới có hạnh phúc." (Thích Nhất Hạnh, 2016)*.  Vậy, bạn có nên đặt mục tiêu hạnh phúc cho bản thân hay không?

Ghi chú: * Thích Nhất Hạnh (2016) - Hạnh phúc mộng và thực – NXB Phương Đông (Tái bản).

Thương Thảo

Thương Thảo (tamly)