Những câu hỏi và câu trả lời về giới tính

Những câu hỏi ngây thơ của trẻ em về giới tính trong nhiều trường hợp làm các bậc bố mẹ lo lắng. Nhiều cha mẹ bình thường rất tự tin, nhưng lại cảm thấy khó khăn và lúng túng khi đề cập đến vấn đề giới tính với con trẻ, nhưng không thể tránh chủ đề này. Bằng việc trả lời các câu hỏi của trẻ, cha mẹ có thể giúp trẻ phát triển những cảm xúc lành mạnh về giới tính.

Làm gì khi trẻ bắt đầu tò mò về giới tính?

Con người nói chung, trẻ em nói riêng đều có bản năng tình dục. Đối với cha mẹ, điều khó khăn là làm thế nào để giáo dục trẻ những kiến thức giới tính. Đối với trẻ, điều khó khăn là khi chúng nghĩ về chuyện cha mẹ chúng có hoạt động tình dục. Mặc dù, việc trẻ tò mò về cơ thể của mình là chuyện bình thường, nhưng viêc đó cũng làm các em lúng túng. Vì thế người lớn cần có những giải thích hợp lý và phù hợp với lứa tuổi cũng như sự hiểu hiểt của trẻ ở lứa tuổi đó. Sự lảng tránh hoặc giải thích không hợp lý của người lớn có thể cản trở trẻ tiếp thu những những kiến thức giới tính đúng đắn sau này.

Các loại hành vi giới tính của trẻ nhỏ?

Trẻ đang tập đi thường sờ vào cơ thể khi chúng trần chuồng, cũng như trong lúc tắm hoặc khi làm vệ sinh. Ở giai đoạn phát triển này, trẻ không e lệ. Cha mẹ không nên rầy la trẻ mà cần giải thích cho trẻ về những hành động được chấp nhận. Trẻ không cảm thấy xấu hổ khi quan tâm đến cơ thể của mình. Việc đứa trẻ quan tâm, chú ý đến cơ thể của mình cũng là điều bình thường, hiển nhiên. Một số cha mẹ có thể bỏ qua việc tự sờ mó này. Những cha mẹ khác cho rằng đó là vấn đề riêng tư. Các cha mẹ hi vọng con cái sẽ biết việc này là hoạt động riêng tư.

Cha mẹ chỉ nên quan tâm đến vấn đề liên quan đến thủ dâm nếu đứa trẻ cảm thấy lo lắng với điều này và nó làm hạn chế các hoạt động bình thường khác của trẻ. Các nạn nhân của lạm dụng tình dục đôi khi trở nên lo lắng với việc tự khuyến khích.

Có tốt không khi sử dụng tên riêng cho những phần kín?

Với trẻ 3 tuổi, cha mẹ có thể chọn dùng những từ giải phẫu chính xác. Họ có thể nói một cách đơn giản. Những từ như dương vật, âm đạo v.v... nên bắt đầu từ thực tế, không giải thích một cách tùy tiện. Ở Việt Nam, những từ ngữ dân gian để chỉ các bộ phận này vẫn được trẻ em và người lớn đón nhận như ngôn từ chính thức dành cho lứa tuổi nhỏ. Đó là cách đứa trẻ học sử dụng những từ này một cách trực tiếp, không bị lúng túng.

Trên thực tế, từ gì được nhiều cha mẹ sử dụng nhất? Nhóm nghiên cứu Gallup Poll cho biết có 67% cha mẹ sử dụng tên thật để chỉ những phần cơ thể của nam và nữ.

Bạn nói gì khi con hỏi trẻ em được sinh ra từ đâu?

Phụ thuộc vào tuổi của đứa trẻ, bạn có thể nói rằng trẻ em lớn lên từ quả trứng trong bụng của mẹ, nhấn mạnh đến dạ dày của bạn, và ra đời từ một nơi đặc biệt được gọi là âm đạo. Không cần phải giải thích hành động làm tình vì trẻ em sẽ không hiểu được khái niệm này.

Tuy nhiên, bạn có nói rằng khi người đàn ông và đàn bà yêu nhau, họ gần gũi với nhau. Nói cho trẻ rằng tinh trùng của người đàn ông gặp trứng của người phụ nữ và rồi đứa bé trong bụng bắt đầu lớn lên. Hầu hết trẻ em dưới 6 tuổi sẽ chấp nhận câu trả lời này. Những cuốn sách phù hợp với lứa tuổi về chủ đề này là rất hữu ích. Trả lời câu hỏi của con bạn theo cách thẳng thắn cởi mở, và bạn có thể thấy đứa trẻ hài lòng với một chút thông tin mà nó có vào thời điểm đó.

Bạn sẽ làm gì khi bạn bắt gặp con bạn đang chơi trò “bác sĩ”, ví dụ như chỉ vào bộ phận kín của trẻ khác?

Những trẻ từ 3 dến 6 tuổi rất thích đóng vai “bác sĩ”. Nhiều cha mẹ phản ứng dữ dội khi họ chứng kiến hoặc nghe nói về điều này. Phản ứng dữ dội là không nên trong trường hợp này. Đây không phải là hành vi xấu hoặc sẽ dẫn đến hành vi không tốt. Thường, sự xuất hiện của cha mẹ đã đủ để làm gián đoạn trò chơi.

Bạn có thể hướng sự chú ý của trẻ đến hoạt động khác mà không tạo ra sự ồn ào. Cuối cùng, ngồi xuống với con bạn và nói: "Mặc dù mẹ biết con quan tâm đến cơ thể của bạn, nhưng bạn là một bạn gái đang lớn và ở nơi công cộng, mọi người ai ai cũng có muốn che giấu cơ thể mình."  Đây là cách mà bạn đã tạo ra những giới hạn và làm cho con bạn cảm thấy có lỗi.

Đây cũng là lứa tuổi thích hợp cho việc bắt đầu nói về những đụng chạm nào có thể được chấp nhận hoặc không được chấp nhận. Nói với con rằng cơ thể của trẻ là của chính nó và đứa trẻ có quyền bí mật. Không một ai có thể sờ vào nếu con không thích và không muốn. Hãy nói với con bạn rằng: "Nếu bất cứ ai khi nào chạm vào người con theo cách mà con cảm thấy xa lạ và tồi, con nên nói người đó dừng lại và kể lại cho bố mẹ nghe." Hãy giải thích rằng bạn muốn biết bất cứ điều gì làm cho con bạn cảm tồi tệ hoặc không thoải mái.

Khi nào cha mẹ nên ngồi với trẻ thảo luận về “kiến thức cơ bản về tình dục”?

Thực tế cho thấy, cha mẹ không bao giờ hoặc ít khi thảo luận với con cái về vấn đề này!!! Thực ra, đây là kiến thức mà con cái phải được giáo dục trước khi chúng trở thành những người trưởng thành thực thụ. Các em cần được biết về quá trình thụ thai, về văn hóa, về trách nhiệm của một người trưởng thành với hành vi tình dục của mình. Chính điều này khiến các em có ý thức hơn với hành động của bản thân. Tìm hiểu về giới tính không nên dồn tất cả vào một lần. Cha mẹ nên coi đó là một quá trình mở rộng, mỗi lần trẻ học một chút và theo thời gian những gì trẻ cần sẽ được biết. Những câu hỏi khi đứa trẻ đưa ra vì sự tò mò một cách tự nhiên nên có câu trả lời thỏa mãn và phù hợp với sự phát triển của trẻ.

Nếu con bạn không đặt những câu hỏi về giới tính, thì không có nghĩa là chúng ta bỏ qua chủ đề này. Khi trẻ 5 tuổi, bạn có thể giới thiệu về những cuốn sách tiếp cận với giới tính dựa trên mức độ phát triển phù hợp. Các cha mẹ thường gặp rắc rối để tìm những từ ngữ thích hợp, nhưng có rất nhiều cuốn sách hữu ích có thể giúp cho điều này.

Tuổi nào không nên trần truồng ở nhà?

Các gia đình thường hình thành những chuẩn mực riêng về việc không mặc quần áo, xấu hổ và bí mật. Mặc dù, giá trị của mỗi gia đình là khác nhau, nhưng riêng tư là khái niệm quan trọng mà mọi đứa trẻ cần được học. Cha mẹ nên giải thích những giới hạn thế nào là riêng tư theo cùng một cách như các gia đình khác. Do đó, trẻ sẽ không kết hợp sự riêng tư với tội lỗi hoặc bí mật. Nhìn chung, trẻ sẽ học những giới hạn mà bố mẹ thiết lập cho chúng.

Để mở rộng kiến thức cho con, cha mẹ phải phụ thuộc vào trường học dạy về giáo dục giới tính?

Cha mẹ nên bắt đầu quá trình giáo dục giới tính từ trước khi trẻ bắt đầu đi học. Việc giáo dục giới tính một cách chính thức được tổ chức theo các cấp học, lớp học khác nhau. Một số trường bắt đầu với trẻ học lớp 5 hoặc lớp 6. Một số chủ đề được nhấn mạnh trong lớp học giáo dục giới tính, có thể bao gồm giải phẫu người, phương pháp phòng tránh thai, những bệnh lây qua đường tình dục, và mang thai. Các cha mẹ nên thường xuyên đối thoại và trả lời các câu hỏi của con tại nhà. Các trường học nên hướng đến việc dạy các kỹ năng và khoa học hơn là hướng đến giáo dục các giá trị. Đây là lĩnh vực mà cha mẹ có thể và nên chuẩn bị một vài kiến thức để dạy con mình.

Ở tuổi nào các em gái sẽ nói về kinh nguyệt?

Trẻ em gái (và trai) nên có thông tin này khi lên 8 tuổi, một số thông tin có thể được cung cấp ở trường học. Những cuốn sách hướng dẫn là rất hữu ích, nhưng các bà mẹ cũng nên chia sẻ những kinh nghiệm cá nhân của bản thân với con gái, như khi họ thấy kinh nguyệt lần đầu tiên và cảm thấy gì, như thế nào. Nhờ vậy, giống như nhiều vấn đề khác, sau này hiện tượng kinh nghuyệt không còn là vấn đề lớn.