(Tamly) - Nghiên cứu bằng phương pháp bảng hỏi, phỏng vấn sâu trên chủ tàu đánh bắt xa bờ tại huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị và thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa cho thấy, chủ tàu đánh bắt xa bờ tham gia nghiên cứu thể hiện rõ niềm tự hào với trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Chương trình đánh bắt hải sản xa bờ (theo quyết định của thủ tướng Chính phủ, Số: 274-TTg, ngày 28 tháng 4 năm 1997) không chỉ với mục tiêu đem lại lợi ích kinh tế (đem lại nguồn thu nhập cho những người làm nghề đánh bắt hải sản xa bờ, cung cấp nguồn thức ăn dồi dào và phong phú từ hải sản cho nhân dân, nâng cao kim ngạch xuất khẩu thủy sản của đất nước), mà còn góp bảo vệ môi trường (giảm tình trạng khái thác quá mức nguồn thủy sản gần bờ) và góp phần bảo vệ an ninh trên biển, bảo vệ chủ quyền biển đảo quốc gia.
Thực tế cho thấy, Chương trình đánh bắt hải sản xa bờ được người dân ở vùng biển trên khắp cả nước đón nhận và ủng hộ tích cực. Trong những năm gần đây, hoạt động đánh bắt hải sản xa bờ ở nước ta phát triển mạnh cả số lượng và chất lượng. Đội ngũ chủ tàu đánh bắt hải sản xa bờ có thái độ khá tích cực không những đối với giá trị kinh tế hoạt động đem lại, mà cả đối với trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.
Để tìm hiểu niềm tự hào về trách nhiệm của chủ tàu về việc bảo vệ an ninh và chủ quan biển đảo của tổ chức, nghiên tiến hành điều tra bằng bảng hỏi trên 212 chủ tàu, phỏng vấn sâu trên 18 chủ tàu tại huyện Gio Linh, tỉnh Quảng Trị và thành phố Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa. Kết quả cho thấy rõ những biểu hiện thể hiện niềm tự hào về trách nhiệm bảo vệ an ninh và chủ quyền biển đảo của Tổ quốc của chủ tàu đánh bắt hải sản xa bờ.
Dưới đây là kết quả thu được từ điều tra bằng bảng hỏi:
-
Câu hỏi dưới dạng mệnh đề:“Tôi tự hào được góp phần bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc” được 92,3% chủ tàu tham gia nghiên cứu trả lời đồng ý, gần 2% không đồng ý, số ít còn lại không thể hiện rõ quan điểm.
-
Tương tự, mệnh đề: “Tôi hãnh diện được tham gia đội bảo vệ chủ quyền biển đảo”, được 90,4% chủ tàu đồng ý, những người không đồng ý và không thể hiện rõ quan điểm chiếm tỷ lệ nhỏ (lần lượt tương ứng: 5,8% và 3,8%).
-
Trái lại, mệnh đề: “Tôi ngại trách nhiệm bảo vệ biển đảo” không được đa số khách thể đồng ý (gần 80%), số khách thể còn lại đồng ý và không thể hiện rõ quan điểm.
Như vậy, hầu hết khách thể trả lời bảng hỏi có niềm tự hào với trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo của Tổ quốc, không sợ sự nguy hiểm, rủi ro của hoạt động đó.
Tinh thần bám biển với mục đích làm kinh tế và bảo vệ biển đảo của ngư dân cũng được ông Nguyễn Việt Thắng – Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam đánh giá cao: “Ngư dân Việt Nam là một lực lượng đông đảo, có dũng khí, dám mạo hiểm, bám biển hành nghề trong điều kiện biển luôn nghiệt ngã với họ” (Nguyễn Việt Thắng, 2016. Về vai trò của ngư dân trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc, Hồng Lâm và đồng nghiệp viết: “Với mỗi ngư dân, bám biển, vươn khơi là cuộc sống, là niềm tự hào được làm chủ vùng biển quê hương, nối nghề truyền thống ông cha để lại để nâng cao đời sống gia đình, góp phần phát triển kinh tế của đất nước... Họ quan niệm rằng, với phần lớn thời gian làm ăn trên biển, thì ra khơi mới thực sự là “về quê”, tàu là nhà, biển là quê hương; ra khơi không chỉ là mưu sinh, mà còn thể hiện ý thức, trách nhiệm đối với chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc” (Hồng Lâm, Văn Bảy, Hoàng Trường, 2014)
Phương pháp phỏng sâu cũng cho kết quả tương tự. Một chủ tàu đã từng bị một tàu chức năng nước ngoài đe dọa, phá lưới trên đường tàu khi đang đi đánh bắt xa bờ ở Trường Sa khẳng định: “Sau sự cố do một tàu chức năng nước ngoài gây ra trong một lần chúng tôi trên đường đi đánh bắt ở Trường Sa, tư tưởng của tôi và bạn thuyền vẫn vững vàng, ổn định, không ai sợ đi biển. Chúng tôi sẵn sàng tiếp tục đi biển để làm kinh tế và bảo vệ chủ quyền biển đảo” (B.Đ.T, chủ tàu, 60 tuổi, Gio Linh, Quảng Trị). Một chủ tàu khác chia sẻ hết sức chân thật rằng: “Chúng tôi luôn có ý thức phải cảnh giác, hợp sức với nhau để bám biển làm ăn và giữ biển đảo. Những khi nghĩ về vai trò của mình, tôi thấy vui và tự hào” (Chủ tàu, P.T.A, 45 tuổi, Nha Trang, Khánh Hòa). Trả lời câu hỏi: “Điều anh thích nhất trong nghề đánh bắt xa bờ là gì?”, một chủ tàu trẻ tuổi nói: “Tôi thích nhất là được đi biển, được làm nghề của mình, ăn cá tươi, hưởng không khí trong lành và tham gia bảo vệ chủ quyền biển đảo của nước mình” (chủ tàu N.T.N. 35 tuổi, Gio Linh, Quảng Trị).
Nhìn chung, các chủ tàu đã thể hiện những cảm xúc tích cực như tự hào, hãnh diện với trách nhiệm bảo vệ chủ quyền biển đảo, không sợ nguy hiểm khi thực hiện trách nhiệm bảo đó.
-------------------------------
Ghi chú: Tư liệu sử dụng trong bài đươc trích rút từ kết quả nghiên cứu của đề tài cấp bộ: “Thái độ đối với hoạt động đánh bắt xa bờ của cư dân ven biển miền Trung”. Đề tài do Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam cấp kinh phí thực hiện)
-------------------------------
Tài liệu tham khảo
1. Hồng Lâm, Văn Bảy, Hoàng Trường (2014). Phát huy vai trò của ngư dân trong bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. http://tapchiqptd.vn/vi/bao-ve-to-quoc/phat-huy-vai-tro-ngu-dan-trong-bao-ve-chu-quyen-bien-dao-to-quoc/6373.html.
2. Nguyễn Việt Thắng (2016), Ngư dân trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo Tổ quốc. http://thuysanvietnam.com.vn/ngu-dan-trong-su-nghiep-bao-ve-chu-quyen-bien-dao-to-quoc-article-15133.tsvn.
Nguyễn Thị Hoa