Buổi tọa đàm bàn luận xoay quanh 4 vấn đề chính: 1/ Những yếu tố quan trọng cho hạnh phúc hôn nhân được phát hiện từ nghiên cứu định tính; 2/ Mô hình các yếu tố dự báo tốt nhất cho hạnh phúc hôn nhân trong nghiên cứu định lượng; 3/ Mô hình yếu tố dự báo hạnh phúc hôn nhân trên các đối tượng; 4/ Xem xét vai trò của yếu tố tình cảm đối với hạnh phúc hôn nhân trong mối liên hệ với các yếu tố khác.
Bốn vấn đề này đã được đưa ra và phân tích trong một nghiên cứu định lượng về hạnh phúc hôn nhân trên 732 người trẻ tuổi đang sống trong đời sống hôn nhân. Trong đó, về giới tính có 248 khách thể nghiên cứu là nam, 484 là nữ; độ dài hôn nhân trung bình là 17 năm; các khách thể đều có trình độ học vấn từ tiểu học trở lên.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra những yếu tố quan trọng cho hạnh phúc hôn nhân xuất phát từ hai nhóm. Nhóm thứ nhất là nhóm yếu tố nội tại của mối quan hệ, bao gồm tình cảm, sự tương tác giữa vợ - chồng, vai trò, trách nhiệm của vợ và chồng trong đời sống hôn nhân, sự tương đồng giữa vợ và chồng, sự đồng hành giữa vợ và chồng và vấn đề tình dục trong hôn nhân. Nhóm yếu tố thứ hai là nhóm yếu tố ngoại tại mối quan hệ, như con cái, đời sống vật chất, sức khỏe, yếu tố ngoài gia đình, hoạt động gia đình. Nhưng tất cả các khách thể nghiên cứu đều đồng tình cho rằng, hạnh phúc hôn nhân có từ những điều bình dị nhất.
Theo nghiên cứu này, mô hình các yếu tố dự báo tốt nhất cho hạnh phúc hôn nhân chính là mô hình tương đồng trong thực hiện vai trò và hạnh phúc hôn nhân giữa vợ và chồng, cụ thể là trong việc ra quyết định đối với các công việc trong gia đình. Đa số khách thể nghiên cứu đều cho rằng, vợ và chồng có quyền như nhau trong việc ra quyết định mọi vấn đề trong gia đình.
Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra một số khác biệt có ý nghĩa thống kê về giới tính, tuổi, mức sống, độ dài hôn nhân của khách thể nghiên cứu về hạnh phúc hôn nhân. Cụ thể, về giới tính, cả nam và nữ đều đồng ý rằng tình cảm, tương tác giữa vợ và chồng là yếu tố ảnh hưởng đến hạnh phúc hôn nhân nhưng nữ giới nhấn mạnh thêm, ngoài hai yếu tố này thì tình dục và quyền tham gia quyết định trong công việc gia đình cũng tác động không nhỏ tới việc hôn nhân có hạnh phúc hay không. Về nhóm tuổi, cả ba nhóm tuổi là dưới 35 tuổi, từ 35 đến 50 tuổi và trên 50 tuổi đều ủng hộ quan điểm hạnh phúc hôn nhân đến từ tình cảm và tương tác giữa vợ và chồng, nhưng nhóm tuổi từ 35 – 50 tuổi đề cao yếu tố tình dục trong khi nhóm trên 50 tuổi đề cao yếu tố kinh tế trong cuộc sống hôn nhân. Tuy vậy, nhóm tuổi này lại không cho rằng, việc chồng hay vợ có quyền quyết định các công việc trong gia đình ảnh hưởng đến hạnh phúc hôn nhân so với hai nhóm tuổi còn lại...
Do hầu hết khách thể nghiên cứu đều cho rằng tình cảm vợ chồng là yếu tố đóng vai trò quan trọng nhất quyết định đến hạnh phúc hôn nhân nên nghiên cứu đã tìm hiểu vai trò của yếu tố tình cảm đối với hạnh phúc hôn nhân trong mối quan hệ với sự tương tác vợ chồng và vấn đề tình dục. Cụ thể, Tình cảm là biến số trung gian một phần trong tác động của tương tác đến hạnh phúc hôn nhân cũng như của tình dục đến hạnh phúc hôn nhân.
Hạnh phúc trong hôn nhân có được từ những điều vô cùng bình dị. Để có được một cuộc hôn nhân hạnh phúc thì yếu tố tâm lý đóng vai trò quan trọng nhất, đặc biệt là đời sống tình cảm tốt đẹp và thể hiện tương tác tích cực, trong đó, tình cảm, tương tác giữa vợ và chồng và tình dục có mối quan hệ qua lại mật thiết trong việc mang lại hạnh phúc hôn nhân. Những phát hiện thú vị này đã thu hút, lôi cuốn sự tham gia đóng góp ý kiến, sự chia sẻ từ những trải nghiệm thực tế của các cán bộ nghiên cứu trong Viện Tâm lý học. Ngoài việc đề cao giá trị thực tiễn của nghiên cứu, các cán bộ nghiên cứu cũng đưa ra những đóng góp, khuyến nghị đối với nhóm thực hiện đề tài để một số nội dung được phân tích rõ hơn, sâu hơn, giúp làm phong phú và hoàn thiện bức tranh về hạnh phúc giữa vợ và chồng trong đời sống hôn nhân.
Huyền Trang